Traditionele Bakstenen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een baksteen is een uit klei of een ander, kleiachtig materiaal gebakken steen, die wordt toegepast voor onder meer muren of bestratingen.
Omschrijving
Bakstenen worden vervaardigd uit klei of leem, al dan niet met toevoegingen zoals zand, brandstof of andere materialen. De samenstelling van de klei en de bakmethode, waaronder de temperatuur, beïnvloeden de kleur, maatvastheid en textuur van de uiteindelijke steen. IJzerhoudende klei bakt bijvoorbeeld rood, terwijl kalkhoudende klei geel bakt. Bakstenen worden op hoge temperatuur gestookt om een keramische binding te vormen. Traditioneel gebeurde dit in periodieke ovens zoals veldovens, maar later werden continu brandende ovens zoals ringovens en tunnelovens gangbaar. Het productieproces omvat stappen zoals kleiwinning, voorbewerken, vormen, drogen en bakken.
Toepassingen en Soorten
Bakstenen worden toegepast voor diverse constructies, waaronder gevels (gevelbaksteen) en bestratingen (straatbaksteen of klinker). Afhankelijk van de toepassing en het productieproces zijn er verschillende soorten bakstenen. Zo worden geperforeerde bakstenen, vaak snelbouwstenen genoemd, veelal gebruikt voor binnenmuren of de binnenwand van spouwmuren en zijn ze lichter en groter dan volle bakstenen, wat het metselwerk kan versnellen en enige warmte-isolatie biedt. Volle bakstenen hebben minder dan 15% perforaties. Traditioneel werden bakstenen ook onderscheiden op basis van het productieproces, zoals handvormstenen (gevormd door zachte klei in een mal te plaatsen, wat een generfd aspect geeft) en strengpersstenen (vervaardigd met een strengpers, vaak met een strakker oppervlak). Vormbakstenen worden verkregen door weke klei mechanisch na te persen in mallen, wat resulteert in een strakke vorm. Historisch gezien maakte volle baksteen een groot deel van de productie uit, maar tegenwoordig worden ook veel geperforeerde varianten geproduceerd.
Eigenschappen
Baksteen is een duurzaam bouwmateriaal met een lange levensduur. Het is bestand tegen hoge druk en vorst, en krimpt of zet niet uit bij temperatuurschommelingen. Baksteen kan warmte goed vasthouden en afgeven. Daarnaast is baksteen herbruikbaar of recyclebaar. Bakstenen zijn verkrijgbaar in diverse kleuren en texturen, wat flexibiliteit biedt in het gevelontwerp. Het oppervlak kan variëren van glad tot ruw, bezand, of met een specifieke afwerking zoals Wasserstrich.
Vergelijkbare termen
Gevelstenen
Gebruikte bronnen: